Noregur viðurkennir táknmál

Í dag er stór dagur hjá heyrnarlausum í Noregi, því í morgun var tilkynnt um að stórþing Noregs mælir með því að táknmál verði viðurkennt sem móðurmál heyrnarlausra og verði jafngilt og norsku sem breytir miklu og verður betra fyrir samfélag heyrnarlausra í Noregi.   Landssamband heyrnarlausra fagnar þessu máli mjög svo þar sem stórum áfanga í baráttu þeirra er náð.   

Með því að viðurkenna táknmál,  þýðir að táknmálið muni njóta sömu virðingar og önnur mál og að heyrnarlausum verði gert mögulegt að taka fullan þátt í þjóðfélaginu á grundvelli laganna og að heyrnarlausir, heyrnarskertir og daufblindir hafi rétt til að ákveða sjálfir hvaða mál er móðurmál þeirra og aðrir viðurkenni og virði þá ákvörðun.

Það er gaman að vita að Noregur hefur náð stórum áfangrasigri í dag í málefni heyrnarlausra.  Ennþá eiga Íslendingar eftir að viðurkenna táknmál sem á að vera jafngilt íslensku eða sem móðurmál heyrnarlausra.    Stórt skref hefur verið stigin í mannréttindamálum heyrnarlausra og samfagnar ég samfélagi heyrnarlausra í Noregi.   Það verður spennandi að sjá hvað gerist hjá þeim á árinu. 

Frétt frá Landssamband heyrnarlausra í Noregi. 

DeafNation í heimsókn til Grænlands

Um daginn fór Joel Barish sem er eigandi DeafNation í Bandaríkjunum í sína þriðju ferð til Íslands.  Ætlunin hans og David félaga hans að fara til Nuuk í Grænlandi.     Þeir heimsóttu heyrnarlausa í Grænlandi og gerðu þátt á amerísku táknmáli um samfélag heyrnarlausra og svo um Grænland.   Joel og David voru í viku á ferðinni í Grænlandi.  Joel bloggaði og/eða hélt dagbók um ferðina.   Fljótlega verður þátturinn settur upp á slóðinni www.deafnation.com sem verður hægt að sjá afrakstur ferðarinnar.  

Joel kom áður til Íslands árið 1999 og hélt þá fyrirlestur á meðal heyrnarlausa á Íslandi.   Aftur kom hann til Íslands fyrir fjórum árum og gerði þá þátt um samfélag heyrnarlausra á Íslandi með viðtölum við döff varaþingmann, aðstoðarskólastjóra og vinnustað fyrir heyrnarlausa.   Einnig fór hann á hestbak og svo í Bláa Lónið.  Allt var myndað og hafði hann með sér til aðstoðar Hauk Vilhjálmsson, sem kunni amerískt táknmál og var þulur í þátttunum.  Haukur var líka leiðsögumaður í ferðinni.      

Joel og David komu við í Reykjavík á heimleið og gistu í eina nótt á Íslandi.  Þá hittu þeir nokkra heyrnarlausa.  Þeir sögðu frá ferðinni til Grænlands, sem er mjög afskekktur staður.  Fáir heyrnarlausir búa þar.    Sumir grænlendingar lifa eingöngu á fiski og var þeim Joel og David boðið að smakka á lúðu sem var ekki soðinn.      

Hér má sjá bloggið Joel. 

Þrír heyrnarlausir útskrifast frá Háskóla

Á laugardaginn var útskrifuðust tveir heyrnarlausir frá Háskóla Íslands, Kristinn Arnar Diego með BA- próf í félagsráðgjöf, og Þórður Örn Kristjánsson með meistarapróf í líffræði. Þórður er fyrsti heyrnarlausi nemandi til að ljúka meistaranámi frá Háskóla Íslands.  Rektor skólans upplýsti í ræðu sinni að tveir heyrnarlausir væru að útskrifast.   Sama dag útskrifaðist Selma Kaldalóns með B.Ed. gráðu í kennslufræðum frá Kennaraháskóla Íslands.   Þetta er jafnframt síðasta útskrift úr skólanum áður en það sameinast Háskóla Íslands.  Ég óska þeim öllum innilega til hamingju með gráðuna. 

Lokaritgerð Kristins er "Áhrif óralisma á menntun heyrnarlausra" og Þórðar er "Áhrif dúntekju á hita í hreiðri, atferli og varpárangur æðarkollna".    Lokaverkefnið Selmu er "Táknabankinn". 

Háskóli Íslands hefur stefnt að vera aðgengilegur fyrir heyrnarlausa.  Það hef ég upplifað í meistaranámi mínu í skólanum.   Haustið 2006 var fastráðinn táknmálstúlkur ráðinn í skólann.   Túlkurinn sér um að túlka og skipuleggja túlkun í skólanum og sér um kynningarstarf.  Í Háskólanum eru nokkrir heyrnarlausir og heyrnarskertir nemendur sem þurfa túlkun eða aðra þjónustu og heyrnarlausir starfsmenn nota túlkaþjónustu. Einnig eru túlkaðir aðrir viðburðir innan háskólans, t.d. fyrirlestrar í Opnum Háskóla, útskriftir, kynningardagur Háskólans o.s.frv. Einnig fær heyrnarlaus einstaklingur margvísleg þjónustu í skólanum sem kemur til móts við þarfir hans.   Ég er mjög ánægður með þá þjónustu.

Hér má lesa nánar um meistarritgerð Þórðar.   

Einstök mamma fær barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar

Einstök mamma nefnist bók, sem er eftir Bryndís Guðmundsdóttur og bókin kom út í nóvember 2007.   Bókin fjallar um Ásdísi og Óla sem eiga mömmu sem er heyrnarlaus.  Bókin er byggð á stuttum sögum og myndbrotum úr lífi Ásdísi (6 ára) um 1965 sem á heyrnarlausa móður og sýnir reynsluheim Ásdísar. Tilgangur með söguna er að auka skilning og vekja börn til umhugsunar um að ekki séu allir foreldrar eins.    Hervör Guðjónsdóttir, móðir Bryndísar er heyrnarlaus og talar táknmál.   Bryndís miðlar af eigin reynslu í bókinni.   Ekki hefur gerst áður á Íslandi að barn heyrnarlausra hefur skrifað bók sem tengir heyrnarlausa og heyrandi með sögum.   Bryndís er því brautryðjandi á þessu sviði.   Viðbrögð við bókina hefur verið mjög góð.   Bókin hefur fengið mjög jákvæða umfjöllun í fjölmiðlum í nóvember sl. og nokkur viðtöl tekin við Bryndísi.  Það er mjög ánægjulegt að bók sem fjallar um heyrnarlausa hefur fengið barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar og er það mikill heiður.   Ég óska Bryndísi innilega til hamingju með verðlaunin. 

Fær barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar

Styrkur til ritunar bókar um sögu heyrnarlausra á Íslandi

Reynir Berg Þorvaldsson sagnfræðanemi við Háskóla Íslands hlaut styrk úr Sagnfræðisjóði dr. Björns Þorsteinssonar sl. föstudag þann 4. apríl.    Reynir Berg hlaut kr. 500 þúsund krónur í styrk til að vinna að meistaraprófsritgerð og bók um sögu heyrnarlausra á Íslandi.  Það verður spennandi að sjá bókina þegar hún kemur út og gaman að vita að sagnfræðinemar á meistarastigi hafa áhuga á sögu heyrnarlausra.   

Síðast kom bók um sögu heyrnarlausra á Íslandi fyrir tæp tuttugu árum eftir Guðmund Egilsson og Bryndís Guðmundsdóttur.  Þá hafði enginn skrifað um sögu heyrnarlausra.   Gunnar Salvarsson skrifaði kennslubókina "Daufir Duga" árið 1995.  Það er tímabært að fá nýja bók um sögu heyrnarlausra á Íslandi.  Saga heyrnarlausra er heyrnarlausum mikilvæg og varðveitist vel með skráningu sögu heyrnarlausra og með útgáfu þess.  Ég óska Reyni Berg til hamingju með styrkinn.  

Frétt úr heimasíðu Háskóla Íslands. 

Daufblindur hundur fær nýtt heimili í Chicago

Þúsundir hundar og kettir þurfa nýtt heimili í Bandaríkjunum.  Það gildir um þá sem eru fatlaðir.   Fyrir fjórum mánuði Magoo sem er daufblindur hundur af Ástralska fjárhundategundi fékk nýtt heimili.   Magoo fæddist í Ohio fyrir 12 árum.  Hann fannst af manni sem ól hundinn upp.   Maðurinn dó síðastliðið haust og þá var hundurinn settur í hundaathvarf í Chicago.  Ákveðið var að svæfa ekki hundinn og fékkst heimili fyrir hundinn.   Hundar eiga að vernda eigendur þeirra, en í staðinn þurfa eigendur að "leiðbeina" Magoo sem er heyrnarlaus og blindur.   Sjónvarpsstöðin ABC7 tók viðtal við nýju eigendur Magoo í nóvember sl.  Eigendur eru himinlifandi með Magoo.  Þau ganga úti með Magoo og njóta þess.  Stundum gleyma þau þess að hann er daufblindur, þar til þau taka eftir að hann rekst á vegg.   

Hér er linkur að frétt um hundinn í ABC7 og er fréttin með texta.  

Döfflympíuleikar í Tævan eftir 536 daga

Eftir aðeins rúmlega fimm hundruð daga hefjast Deaflympics í Tævan í Asíu.  Skipuleggjendur hafa unnið hörðum höndum við að kynna Tævan og Deaflympics í Tævan 2009.   Síðast var Deaflympics haldið í Melbourne í Ástralíu 2005 með 3.650 þátttakendum frá 75 löndum.   Keppt var í 15 greinum.  Leikarnir eru haldnir á fjögurra ára fresti.     

Leikarnir hefjast með opnunarhátíð laugardaginn þann 5. september og endar með lokahátíð á þriðjudegi 15. september 2009.   Heimsleikar standa því yfir í 11 dagar og verður keppt í 18 íþróttagreinum.  Gert er ráð fyrir fjölda af ferðamönnum í tengslum við Deaflympics. 

Deaflympics (sem var áður kallaðir Heimsleikar heyrnarlausra (World Games for the Deaf, eða International Games for the Deaf) eru leikar þar sem bestu heyrnarlausir íþróttafólk keppa.   Á svipaðan hátt má nefna Ólympíuleikarnir séu fyrir þá bestu íþróttamenn og Special Olympics sem er fyrir fatlaðra.  Fyrstu leikarnir voru haldnir í París 1924, sem 145 þátttakendur frá níu evrópulöndum tóku þátt.  Þetta var tímamót, þar sem þettta voru fyrstu leikar fyrir fatlaðra.   Leikarnir hafa svo verið á fjögurra ára fresti að undanskilið árin 1940-1949 þegar heimsstyrjöldin seinni stóð yfir.   Einnig eru Vetrar-Deaflympics haldnir á fjögurra ára fresti, síðast í Salt Lake City í Bandaríkjunum í fyrravetur. 

Upphaflega voru leikarnir kallaðir Alþjóðlegar leikar fyrir heyrnarlausra - International Games for the Deaf, á árunum 1924-1965.  Frá 1966-1999 var nafnið breytt í Heimsleikar heyrnarlausra - World Games for the Deaf.  Frá árinu 2000, hafa leikir verið þekktir undir nafninu "Deaflympics".   Hvaða orð er gott á íslensku ?  Döfflympíuleikar?   Þetta er ekki sama og heitið "Döff Ólympíuleikar", þ.e. Deaflympics er komið úr orðið Deaf og Olympics,  en orðið O er tekið út og sett Deaf í staðinn til að undirstrika að þetta sé fyrir heyrnarlausa.  Þannig Döff og Ólympíuleikar verður að Döff-lympíuleikar, í stað Döff og Ólympíuleikar. 

Til að geta tekið þátt í leikunum, íþróttamenn þurfa að vera heyrnarskertir eða heyrnarlausir.  Mæling þeirra verður að vera hámark "55 db".   Ekki má nota heyrnartæki eða kuðungsígræðslutæki í keppni.  T.d. eru fánar notaðir í staðinn flautu í fótbolta.   Í staðinn byssuskot er notuð "flass".  

Leikarnir hafa verið skipulagðir af CISS, Comité International des Sports des Sourds  eða Alheims íþróttasamband heyrnarlausra. 

Táknmálstúlkur sem lögverndað starf?

Fyrir nokkrum vikum kom Kolbrún Halldórsdóttir þingmaður VG með fyrirspurn til menntamálaráðherra um táknmálstúlkun og lögverndun starfsheitis táknmálstúlka.  

Svar barst frá ráðherra.  Þar kemur fram að 32 táknmálstúlkar hafa útskrifast frá Háskóla Íslands síðastliðin tíu ár.    Fyrstu túlkarnir útskrifuðust 1997-1998.   Þörfin fyrir táknmálstúlka hefur aukist jafnt og þétt á undanförnum árum og verður áfram.    Almenn krafa er að táknmálstúlkur hafi  BA-próf í táknmáli og túlkun.     Ráðherra taldi ekki ástæða til að lögvernda starfsheiti táknmálstúlka.  

Án táknmálstúlka gæti ég ekki stundað nám í Háskóla Íslands.  Gæti ekki farið á fyrirlestur eða á fund án túlks.  Táknmálstúlkur er mikilvægur fyrir mér og mikil lyftistöng fyrir samfélag heyrnarlausra.  

Sjá fyrirspurn hér.  

Spaugstofan: Gleymdist að setja texta á ?

Í gærkvöldi horfði ég á Spaugstofuna og þátturinn var sendur út án texta.  Maður skilur ekkert í þessu.  Hvað gerðist þarna?  Bilaði textavélin ?  Gerðist eitthvað í útsendingu?   Gleymdi útsendingarstjóri að setja textann á í útsendingu?   Hægt er að spyrja alls konar spurningar en engin tilkynning kom um þetta.        

Stundum kemur fyrir í útsendingu Spaugstofuna að kemur enginn texti þó þetta sé auglýst sé með texta.  Það kemur fyrir nokkrum sinnum í útsendingu á Spaugstofuna á laugardagskvöld.  Í dagskrárskjölum er þetta auglýst textað á 888.   Annað dæmi er um þátturinn byrjar, og þá kemur enginn texti fyrr en eftir um 10 mínútur.  Eða að texta vantar allan þáttinn, en þegar þátturinn er endursýndur daginn eftir á sunnudegi, þá kemur texti allan tímann.   Getur verið að það gleymdist að setja texta á útsendinguna?  

Í lok þættar kemur fram hluti af upptökur sem voru ekki notað í þættina og ekki er texti á þeim.  Þetta er skrítið en samt heyrir maður hljóðið í þeim. 

Það er mjög mikilvægt að ef á að heyrast hljóð og íslenskt tal, þá verður að vera textað.  Ef hljóðið dettur út í eina mínútur er útsendingin stöðvuð og spiluð aftur.   Það er svolítið mismunun hvort maður ætlar að hlusta eða lesa textann. 

Ég hef sent fyrirspurn til Sjónvarpsins vegna þáttarins í gærkvöldi.  Það er mikilvægt fyrir heyrnarlausa og heyrnarskerta að bregðast við ef þátturinn er sýndur ótextað. 

 

Háskóli Íslands: Íslenskunámskeið fyrir heyrnarlausa

Háskóli Íslands mun bjóða upp á námskeið sem er sniðið að heyrnarlausum næsta haust.   Þetta er námskeið heitir "Hagnýt og fræðileg málnotkun fyrir nemendur með íslenskt táknmál að móðurmáli".  Markmið námskeiðsins skv. kennsluskrá er "að þjálfa nemendur í ritun (fræðilegra) texta. Tilgangur námskeiðsins er að nemandi öðlist annars vegar fræðilega og hins vegar hagnýta þekkingu á málnotkun ritaðrar íslensku. Námskeiðið er einungis ætlað heyrnarlausum (með íslenskt táknmál sem fyrsta mál og íslensku sem annað mál) og heyrnarskertum (með íslenskt táknmál sem annað mál) nemendum".

Það er fagnaðarefni að háskóli Íslands mun byrja að bjóða upp á slík námskeið.   Svipað námskeið er í boði í Gallaudet háskólanum sem ég var í grunnnámi.   Þetta námskeið er tvær kennslustundir á viku og er kennt í 13 vikur eins og hver önnur námskeið. 

Það er nauðsynlegt fyrir heyrnarlausra og heyrnarskertra að ná sterkum tökum á íslensku.  Það er gagnlegt fyrir skólanám og almennt líka.   Námskeiðið verður kynnt betur seinna.  

Lýsing á námskeiðinu